Pagina 1 van 2

Solderen voor beginners

Geplaatst: dinsdag 26-12-2006, 15:12
door Daniel Houwer
Solderen voor beginners.

Als je zilver soldeert, zorg dat je alles hebt klaar liggen.
Je pioentjes, je pincetten, je soldeerspaak en HEEL belangrijk, je vloeimiddel. Voor zilver vind ik borax of boraxine het best, brazetec kan ook, dit bruist bijna niet en lost snel op in vitriool.
Fluoron is leuk voor goud en blanka leuk als je stenen moet insolderen die door boraten ge?tst zouden worden (zoals zirconia, saffier en robijn)
Als ik zilver soldeer leg ik alles klaar, gereedschap, vloeimiddel en meer dan genoeg pioentjes. Zorg vooral dat je sodeernaad zo goed mogelijk is. En dim het licht, dan kan je de kleur goed in de gaten houden. Regel is, Geel is te heet.
Dan leg ik mijn werkstuk op mijn soldeersteen (bij voorkeur een steen die niet poedert
(zoals chamotte) maar liever op de onderkant van een smeltkroesje) en maak het net heter dan 100graden en begin met een natte! kwast met boraxine het werkstuk in te smeren.
Je ziet aan het bruisen van de boraxine dat je werkstuk heet genoeg is om een mooie dekkende laag borax te krijgen. Als je werkstuk door het bruisen uitelkaar schuift, niet schrikken, dit zal meestal gebeuren ook al bind je het ding vast met binddraad. Verhit door totdat je borax gaat glanzen. Dan kan je met de soldeerspaak (of pincet) het werkstuk voorzichtig weer naar elkaar toeschuiven. Klinkt raar, maar je borax is hier een beetje de baas. Toch werkt hij voor je als je weet hoe het spul werkt.
Je moet leren werken met de plakkerigheid van de borax. En hoe heter die is, hoe vloeibaarder. Als je een deel van je werkstuk wilt verschuiven, en je borax is nog te hard, ietsje warmer stoken en dan zal de borax je werkstuk laten gaan. Dit kan je niet haasten.

Als je hele werkstuk een dekkend laagje glanzend borax heeft pik je met je soldeerspaak (die van mij is van titanium met borax aan de punt) een pioentje op en legt het neer op de gewenste plek. Dus hou je soldeerspaak vlakbij je pioentjes, stook de laatste cm van je spaak heet (niet de laatste mm dan koelt hij te snel af), en pik je pioentje op met de gesmolten borax aan de punt. (Richt je vlam horizontaal, als je hem op je pioentjes richt blaas je die waarschijnlijk weg.) Dit moet redelijk snel gebeuren want zilver moet je zo snel mogelijk solderen om diepte oxides (huidvlekken) te voorkomen. Toch moet je dit niet haasten als het niet zo snel lukt als je zou willen want je pioentjes moeten toch goed liggen voordat het echte solderen kan beginnen. Bij het plaatsen van de pioentjes moet je weer met de kleverigheid van je borax stoeien. Je werkstuk is zo heet, dat de borax op je werkstuk dik kleverig is. Hou je spaak met pioentje aan de punt op de plek waar je hem wilt hebben en verwarm ook je spaak. Als de borax op de spaak lichtvloeibaarder is dan op je werkstuk, zal je spaak de pioen loslaten. Zorg als het kan dat je werkstuk niet volledig afkoelt tijdens het solderen. Leg dus je pioenen dicht bij je werkstuk.
Als je pioentjes op de goede plek liggen verhit je het werkstuk verder.
Kijk goed naar je borax, want die verteld je (als je het leert herkennen) wanneer en waar je werkstuk het heetste is en of je pioentjes gaan vloeien. Zorg ervoor dat je werkstuk altijd overal een zo dekkend mogelijke laag borax heeft want als er geen borax op je zilver zit tijdens het solderen weet je zeker dat je diepteoxides krijgt. Verhit het hele werkstuk (kijk naar oranje vlammen (verbrandend borax) die van je werkstuk afkomen want die geven aan dat de hitte van je vlam goed aankomt) en kom steeds iets langer terug op de te solderen plaats.
Je pioentjes vloeien naar het heetste deel toe, dus als 1 van je te solderen stukken heter is dan de ander, zal je pioen niet in de soldeernaad vloeien. Gelijkmatig even heet verwarmen is dus essentieel.
Zodra je pioentjes vloeien kan je met je soldeerspaak de niet goed vloeiende pioentjes de goede kant op wrijven en als alles gevloeid heeft niet te lang doorbakken. Als je het werkstuk niet meer van je steen afkrijgt, rustig verwarmen totdat de borax je werkstuk loslaat, en dan gooi ik het doorgaans rechtstreeks in het zuur.

Als je alleen de soldeernaad met borax insmeert weet je zeker dat je op onbedekte stukken zeer hardnekkig diepe "huidvlekken"zal krijgen. Vaak alleen door vijlen, schuren en polijsten weg te krijgen.
Goed insmeren met borax voorkomt niet 100% die vlekken, maar als je ze hebt zijn ze een stuk minder hardnekkig. De vlekken die je wel krijgt kan je meestal met wat schuren of gelijk met een stevige lappenschijf met wit vet wegkrijgen.

Groeten,

Daniel

Klaar voor de volgende stap, solderen :D

Geplaatst: vrijdag 13-11-2009, 14:58
door m@rlies
Jaja, jullie lezen het goed!

Ik ben er klaar voor, ik ga mezelf leren solderen.

Het ziet er makkelijk uit, maar dat zal wel bedrog zijn ;)

Alles is besteld bij zilvermaan en ik ben benieuwd wat ik ervan ga bakken, hihihi.

Geplaatst: vrijdag 13-11-2009, 17:53
door doekoeman
suc6 8)

Geplaatst: vrijdag 13-11-2009, 20:37
door RM
M@rlies, op basis van dit artikel van Daniel hebben wij vorig jaar ook onze schoolse methode van solderen helemaaal over boord gezet. Dit werkt zo echt heel prettig. Wij gebruiken brasetec. Niet dat wij al heel goed kunnen solderen, maar we zijn wel goed op weg. Goed leren solderen is een kwestie van tijd, geduld en vooral veel doen. Maar dat is zo voor de meeste technieken natuurlijk.

Enkele dingen zijn we uiteindelijk anders gaan doen. Wij pikken bijvoorbeeld pioentjes nu op met een koude titaan strijker waaraan een heel klein beetje koud vloeimiddel zit. Het pioentje leggen we vervolgens als het ware op het warme vloeimiddel. Door vervolgens gecontroleerd te verwarmen zakt die dan meestal door de laag vloeimiddel heen direct goed op zijn plek. Zo niet dan sturen we hem alsnog bij met (een andere) titaan strijker. Wij gerbuiken hiervoor blauw en rood gekleurde titaanstrijkers, zodat er ??n altijd mooi schoon blijft om zo nieuwe pioentjes op te pakken. Erg handig als je gecompliceerde solderingen met veel pioenen wilt doen. De reden dat we het nu zo doen is dat je dan minder last hebt dat de titaanstrijker aan het werk vast plakt en de pioentjes door per ongeluk oververhitten in een bolletje vloeien, waardoor ze een deel van hun smeltpunt verlagende toevoeging verliezen.

Snel solderen is dus belangrijk, maar soms zal dat niet lukken omdat je veel tijd nodig hebt om je pioentjes goed te positioneren. Kies dan voor rust, hou je werkstuk onder tussen zo warm dat het vloeimiddel redelijk zacht blijft. Je zult zien dat je uiteindelijk steeds sneller en handiger gaat werken. Althans zo hebben wij dat ervaren.

Onlangs overigens via theorie lessen geleerd dat je nooit gesoldeerd werk direct in de vitriool moet donderen. Daardoor ontstaan nitreuze dampen en is er ook het gevaar dat er zuur tussen de kristallieten ingesloten raakt dat vervolgens op termijn voor allerlei problemen kan zorgen door de corrosieve werking. Maar tussen theorie en praktijk.......

Zet hem op!

:D Robert

Geplaatst: vrijdag 13-11-2009, 20:50
door Lapidee
Onlangs overigens via theorie lessen geleerd dat je nooit gesoldeerd werk direct in de vitriool moet donderen. Daardoor ontstaan nitreuze dampen en is er ook het gevaar dat er zuur tussen de kristallieten ingesloten raakt dat vervolgens op termijn voor allerlei problemen kan zorgen door de corrosieve werking. Maar tussen theorie en praktijk.......
Zwavelzuur dampen, Nitreuze dampen komen van Salpeterzuur!!
Maar zwavelzuur wordt bijna niet meer gebruikt, hoodzakelijk Vitrex, dat is veel veiliger. Evenwel zijn de dampen ook niet erg prettig.
Snel afkoelen in de vitrex zorgt ervoor dat de vloeistof ingesloten kan worden en een verbinding aangaat met de koper-ionen wat uiteindelijk veek tot de vervelende grijze vlekken in het metaal kan lijden.

Ruud

Geplaatst: vrijdag 13-11-2009, 23:48
door RM
chips, weer een onvoldoende. :oops:

Heb het aller nieuwste Vakschool boek 'Metalen en Legeringen' er nog een keer op nagelezen. Verwarrend. Ik heb gewoonweg niet voldoende (scheikundige) achtergrond en neem dus nog gewoon alles aan. Dit is letterlijk wat er staat:

"Aflessen in zuur zoals vitriool of vitrex mag absoluut niet.
1. Het is gevaarlijk omdat het zuur kan spatten. Ook ontstaan er gevaarlijke nitreuze (zure) dampen die schadelijk zijn voor de luchtwegen.
2. Het zuur dringt in de, door de hitte, openstaande porieen van het metaal. Bij het verder afkoelen worden die porieen kleiner en sluiten het zuur op in het metaal. Na verloop van tijd verliest het zuur zijn waterdeel. Bij een verdere bewerking of bij het dragen van het sieraad kan het metaal weer vocht opnemen. De in het metaal opgenomen zouten vormen dan weer een etsende stof en dat leidt tot corrosie. Het zuur kan ook de huid van de drager van het sieraad aantasten."

Ik weet dat ik (wij) veilig kan aannemen wat jij van mijn beweringen corrigeerd Ruud. Maar het is wel heel vervelend en frustrerend dat ik de materie volgens het boek zo heb geleerd. Echt balen.

In dit geval dus niet helemaal mea maxima culpa, toch?

Thanks voor de correctie.

:D Robert

Geplaatst: zaterdag 14-11-2009, 0:36
door Lapidee
De ingesloten delen zuur zijn hychroscopisch trekken dus water aan en vormen zo opnieuw een zure omgeving, met oxide vlekken tot gevolg.

Chemie ](*,) ](*,) aldoende leer je zeg maar.

Ruud

Geplaatst: zaterdag 14-11-2009, 9:46
door doekoeman
:roll:

Geplaatst: zaterdag 14-11-2009, 9:57
door Erika
oftewel aflessen doe je in water of je laat t aan lucht afkoelen

Geplaatst: maandag 30-11-2009, 21:35
door m@rlies
Bedankt voor jullie reactie's :D

Heb vandaag voor het eerst gesoldeerd maar zit nog wel met een paar vraagjes :D

* Ik heb een boraxkegel, maar als ik er water bij doe dan krijg ik geen melkachtige vloeistof (de kegel is kneiterhard) hij staat op een gewoon schoteltje, of moet je echt een boraxschotel gebruiken?

* Als je hebt gesoldeerd kun je het dan ook mee smeden? Of kun je het beste eerst smeden en dan pas solderen?

* hoe weet je of je het goed gedaan hebt? Als het aan elkaar gesoldeerd zit is het dan automatisch goed? Of kan het dan ook nog losschieten doordat je toch iets fouts hebt gedaan?


De laatste vraag stel ik omdat het anders wel heel makkelijk gaat bij mij. Wel zag ik een klein foutje doordat ik het niet helemaal recht tegen elkaar aan heb, maar dat is alles eigenlijk.

Geplaatst: dinsdag 01-12-2009, 11:33
door Erika
* boraxkegel smelt niet zomaar, daar moet je mee wrijven, zoals een vijzel... want dan moet je melkachtig spul krijgen, maar ik vind het zelf hard en niet snel genoeg gaan dus staat mn kegel te kegelen en gebruik ik poeder

* Het ligt aan je model, waar je nog moet smeden etc. Over t algemeen eerst smeden dan aan elkaar solderen, maar dat is dus niet altijd, het is aan het ontwerp wat de werkwijze is.
Je kan wel smeden op naden en dan kom je er snel genoeg achter dat het goed is...

* Goed solderen betekend liefst een naad van 0.05mm en om een goede capillaire werking te bewerkstelligen en een goede diffusie.
Vastzetten met een laag soldeer ertussen geeft een zwakker punt
Liever dus een hele fijne dunne naad waarin het soldeer vloeit en de beide metalen een beetje diffused. dan is je soldeertemperatuur meteen wat hoger en kun je langer door met hard soldeer


Welk soldeer gebruik je nu, hard zilver neem ik aan en welke brander want daar zit ook nog verschil in....
2 dunne draadjes gaat snel ivm grote platen aan elkaar

Geplaatst: dinsdag 01-12-2009, 11:51
door m@rlies
Bedankt voor je reactie Erika :D

Ja die boraxkegel is inderdaad hard, leek me juist zo makkelijk een kegel.

Dus het liefst eerst smeden en dan solderen, geen probleem ;)

Ik doe de uiteinden zo dicht mogelijk tegen elkaar voor ik soldeer.

Hmmm, nee, op dit moment gebruik ik geen hard zilversoldeer maar middel :-k (van de zilvermaan webwinkel) en ik gebruik een handbrandertje voor het solderen ;)

Geplaatst: dinsdag 01-12-2009, 12:07
door Erika
m@rlies schreef: Dus het liefst eerst smeden en dan solderen, geen probleem ;)

Ik doe de uiteinden zo dicht mogelijk tegen elkaar voor ik soldeer.

Hmmm, nee, op dit moment gebruik ik geen hard zilversoldeer maar middel :-k (van de zilvermaan webwinkel) en ik gebruik een handbrandertje voor het solderen ;)
Zo dicht mogelijk moet dus een naad van 0.05 0.01mm zijn, dus echt echt echt heeel strak, dit voor de beste diffusie, voor een goede soldering.

Leer jezelf solderen met hard want dan kun je langer doorsolderen en bij reparaties kom je dan ook niet in de clinch.

Eerst hard bij meerdere solderingen ga je over naar middel en pas als laatst nog eens een keer met zacht.
Zodra je meer solderen op een werkstuk moet doen is het makkelijker als je hoog begint


Belangrijk bij solderen is:
-vloeimiddel
-dunne schone naad
- goede ondergrond
-goed fixeren van de naad, al dan niet met spelden, krammen, draad etc.
- Goede brander, grote platen gaat niet lukken met je handbrandertje, maar voor kleine dingen is het ideaal (handbrander lees ik als zo'n creme brulee brander)

en veel oefenen


smeden ligt echt aan het model, en wat de bedoeling is....

Geplaatst: woensdag 02-12-2009, 1:27
door Daniel Houwer
Dit is leuk, wat kunnen we aan mijn stukje uit 2006 veranderen dat het beter wordt?
Niet aflessen in zuur heb ik begrepen.
Nog iets anders dat van belang is?

Geplaatst: woensdag 02-12-2009, 10:18
door Lapidee
Dat een borax kegel een borax schaaltje nodig heeft en je moet wrijven \:D/ .



Het is gewoon een goed geschreven stuk Daniel. Maar soms missen mensen n?t een stukje inzicht.
Of zien het wel staan maar l?zen het niet.
Ruud