Smaragd.

Alles over de eigenschappen en verwerkingsmogelijkheden van (edel)stenen en parels
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Lapidee
Rust zacht
Berichten: 2601
Lid geworden op: zaterdag 25-11-2006, 23:34
Ervaring: Professioneel goudsmid
Woonplaats: Den Haag

Smaragd.

Bericht door Lapidee »

Smaragd (Latijn: smaragdus, afgeleid van het Perzische zamarat) is een vari?teit van beryl en geldt als de edelste steen uit de berylgroep. De naam smaragd met als chemische formule Be3Al2(SiO3)6, komt uit het Grieks smaragdos en betekent 'groene steen'. In de oudheid werd deze naam niet alleen gebruikt voor smaragd, maar waarschijnlijk voor alle toen bekende groene stenen. De kleurgevende stof is chroom, soms vanadium.

Inhoud
[verbergen]
1 Geschiedenis
2 Ontstaan
3 Voorkomen
4 Bewerking
5 Vergelijkbare mineralen
6 Imitaties
7 Determinatie
8 Aanbeveling
9 Cultuur
10 Zie ook
Geschiedenis
De smaragd is altijd beschouwd als de 'koning van de edelstenen'. Duizenden jaren voor Christus was hij al bekend en werd al gewonnen en toegepast in sieraden, amuletten en kunstvoorwerpen. Men heeft smaragden gevonden in de grafkamers van Egyptische farao's, in Pompeji en in Herculaneum. Ook in de bijbel worden smaragden genoemd. Bijzondere smaragden maken deel uit van schatten en museumcollecties. Talrijke smaragden liggen in wrakken op de bodem van de zee?n tussen Amerika en Europa. De bijzondere en opvallende kleur van deze edelsteen werd synoniem met de officieel erkende kleur smaragdgroen.

Ontstaan
Smaragd ontstaat door een combinatie van opdringende magma en metamorfe omzetting van gesteenten. Afzettingen komen daarom voor in pegmatietgangen of in de omgeving daarvan. De winning van kristallen vindt bijna uitsluitend plaats uit het moedergesteente, waar de smaragd gegroeid is in kleine gangen of op de wanden van holten. Alluviale afzettingen kunnen nauwelijks ontstaan, omdat het soortelijk gewicht van smaragd vergelijkbaar is met dat van de kwarts.

Voorkomen
De oudste en klassieke vindplaats van smaragden (die was ooit de enige vindplaats) ligt in Jabel-Zaradh en Jabel-Sikat in Boven-Egypte de Cleopatra-mijnen). Hier hebben volgens archeologen Egyptenaren, Grieken, Romeinen, Arabieren en Osmaanse Turken gewerkt. Deze mijnen geraakten in de Middeleeuwen in de vergetelheid, maar werden in de 19de eeuw opnieuw ontdekt. De fraaiste smaragden uit deze groeven bevinden zich naar men zegt in de schat van de Turkse sultans in het Topkapi-paleis in Istanbul of in de Iraanse schat. Tot de smaragden uit deze mijn behoort waarschijnlijk ook de lensvormig geslepen steen waarmee keizer Nero, naar men zegt (opgeschreven door Plinius), na de gevechten van de gladiatoren heeft gekregen. De belangrijkste vindplaatsen liggen tegenwoordig in Colombia, Brazili?, in VS, en we mogen zeker enkele belangrijke vindplaatsen in Europa niet vergeten, in Rusland aan de Tokovajarivier (zijstroompje van de Bolsjoj Reft) ten noordoosten van Jekaterinenburg. Van historische betekenis zijn ook de smaragdafzettingen in het Habach-dal in Oostenrijk, die al ten tijde van de Romeinen bekend waren. Van de overige belangrijke plaatsen van smaragden hoeven enkele vindplaatsen in Afrika genoemd te worden, zoals in Zambia, Zinbabwe, Zuid-Afrika. Ook in Nigeria, Ghana,Tanzania en Namibi?. In Azi? worden ze gevonden in India, Pakistan en Afghanistan.

Bewerking
Bij zeer fraaie stenen wordt het zogenaamde smaragdslijpsel toegepast. Dit is een speciaal trappenslijpsel. Heldere, zuivere stenen worden echter ook in het briljantslijpsel geslepen, minder fraaie stenen worden getrommeld, of als cabochon of bol geslepen. Smaragden zijn zeer bros en gevoelig voor stoten, druk en hitte. Bij temperaturen boven de 700 graden celsius verliezen ze hun kleur. Smaragden zijn niet gevoelig voor de gewone zuren in de huishouding. Ze worden gewoonlijk verwerkt als solitaire siersteen of samen met diamanten en worden meestal in een gouden vatting gezet. Vaak is smaragd troebel door insluitsels. Deze gelden niet als fouten, zolang er niet te veel zijn, maar worden beschouwd als bewijs van echtheid ten opzichte van synthetische stenen en andere imitaties. De vakman noemt ze 'Jardin' (Frans voor 'tuin')

Vergelijkbare mineralen
Verdeliet, Apatiet, Demantoiet, Uvaroviet, Diopsied, Dioptaas, Grossulaar, Hiddeniet, Olivien ookwel peridoot genoemd.

Imitaties
Imitatie smaragd (chatham-smaragd, linde-smaragd, gilson-smaragd), groene spinel, glazen doubletten die met gekleurde lijm geplakt zijn. Vaak ook worden de bovenste deel van de steen van granaat gemaakt in combinatie met een groene glazen onderzijde. De insluitsels van de granaat geven een verwarrend beeld in combinatie met soms luchtbelletjes van de lijm. Als u de steen op zijn kop op een wit vel papier legt ziet u de rode gloed rondom de steen. Onder gedompeld in water zijn de verschillende delen van de steen goed te zien met een microscoop.
Synthetische smaragd is een echte smaragd echter gemaakt door de mens met alle fysische en chemische eigenschappen als de, in de natuur gevonden. Minimale verschillen zijn er wel, zoals de Spijky insluitsels afkomstig van de platina kroes waar in het geheel gegroeid is. Chozsalsky pulling is een bekende techniek waarbij een natuurlijke kristal zeer langzaam uit een flux van gesmolten smaragd bestanddelen getrokken wordt en hiermee aangroei van een synthetisch kristal ontstaat. Alleen voor de edelsteenexpert zijn deze soort stenen te herkennen. Evenwel is deze techniek behoorlijk kostbaar en is de mate waarin deze stenen voorkomen niet extreem groot. U zult ze ook niet snel tegen komen in een sieraad.

Determinatie
Optisch, soortelijk gewicht, smaragdloep, Chelsea-filter.

Aanbeveling
Niet schoonmaken met ultrasoon geluid of met stoom.

Cultuur
De naam wordt vaak figuurlijk gebruikt in landenbenamingen. Zo wordt Ierland in Engelse taalgebieden ook wel the Emerald Isle (het Eiland van Smaragd) genoemd, omdat het zo groen is. Multatuli noemde Nederlands-Indi? ook wel de gordel van Smaragd. In de astrologie wordt de smaragd geassocieerd met de maand mei en het sterrenbeeld Stier.
In sommige culturen is de smaragd het traditionele geschenk voor de 55e huwelijksverjaardag.


Bron; ikke en wikipedia
Kennis vergaren is een hobby, toepassen de kunst!
Gebruikersavatar
Jerry Hoogeman
Enthousiast lid
Enthousiast lid
Berichten: 112
Lid geworden op: dinsdag 20-02-2007, 22:55
Ervaring: Professioneel goudsmid
Woonplaats: Almere
Contacteer:

Bericht door Jerry Hoogeman »

Beste Ruud

Met veel belangstelling je stukje gelezen. In een grijs verleden ook
nog gehad maar toch wel in de grijze massa enigzins weggezonken.

Maar nog een verzoek: is het mogelijk om er ook bij te vermelden
waar rekening mee moet worden gehouden bij reparaties?

Bijv. kan de steen in het vuur, moet hij(of zij) afgedekt worden en
waarmee je dat het beste kan doen. Kan de steen zonder risico
gelicht worden en dan later natuurlijk weer gezet.

Groetjes, Jerry
Het wordt zoals je het maakt....
Gebruikersavatar
Lapidee
Rust zacht
Berichten: 2601
Lid geworden op: zaterdag 25-11-2006, 23:34
Ervaring: Professioneel goudsmid
Woonplaats: Den Haag

Bericht door Lapidee »

max 400 C graden. blijft toch beryl.
Afdekken kan maar is riskant. De vlam mag de steen niet raken. Met Soda bereik je het beste resultaat.
Lichten is in de meeste gevallen de beste oplossing , opnieuw zetten de kunst van de zetter.
Aanvoelen wat de steen kan hebben is een kwestie van ervaring en inzicht. Hier kan ik geen eenduidig oordeel in geven omdat dat per steen vari?erdt.
Hierin betreed je het moeilijke vak der edelstenen en dat hangt van vele factoren af.
Inzicht is in deze zeer belangrijk. Insluitsels en de verschijning daar in zijn het belangrijkste oordeel. Inschatten wat die wel en niet kan hebben is de vraag

Ruud
Vaag okee, maar ook bedoeld als kun je de steen vervangen als het mis gaat? Valt het binen het gestelde budget. Is de klant op het risico gewezen?
Kennis vergaren is een hobby, toepassen de kunst!
Plaats reactie